تنوع ژنتیکی جمعیت قارچ gaeumannomyces graminis var tritici در استان کرمانشاه

بیماری پاخوره غلات ناشی از  gaeumannomyces graminis (sacc.) arx & oliver مخرب­ترین بیماری ریشه­ی غلات در سراسر جهان است که از نقاط مختلف کشور از جمله استان کرمانشاه گزارش شده است. در این مطالعه، طی فصل زراعی 89-88، بیش از 300 مزرعه گندم و جو در نقاط مختلف استان کرمانشاه مورد بازدید قرار گرفته و نمونه ها­ی آلوده که نشانه های خوشه سفیدی و سر سفیدی نشان می­دادند جمع­آوری گردید. پس از کشت و جداسازی قارچ­های بیمارگر، وجود قارچ g. graminis در 139 مزرعه گندم و جو به اثبات رسید که بیانگر شیوع بیماری پاخوره گندم در حدود نیمی از مزارع بازدید شده می­باشد. از بین جدایه­های به دست آمده، 97 جدایه ی g. graminis با توزیع جغرافیایی مناسب جهت مطالعات بعدی انتخاب گردید. به منظور حصول اطمینان از صحت شناسایی جدایه های به دست آمده، از دو جفت آغازگر شامل ns5:gga-rp و  ns5:ggt-rpبرای شناسایی و تفکیک واریته­های بیمارگر استفاده شد. از بین 97 جدایه­ی مذکور، 84 جدایه با تکثیر دو قطعه 410 و 400 جفت بازی به ترتیب توسط آغازگرهای ns5:ggt-rp و ns5:gga-rp، به عنوان g. graminis var. tritici شناسایی شدند، اما در سایر جدایه ها آغازگرهای مذکور قادر به تکثیر هیچ قطعه ای نبودند. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی جدایه­های g. graminis عامل بیماری پاخوره غلات، 54 جدایه با در نظر گرفتن پراکنش جغرافیایی انتخاب و با استفاده از روش انگشت نگاری مولکولی issr مورد مطالعه قرار گرفتند. از مجموع 20 آغازگر issr، 10 آغازگر که چند شکلی و تکرارپذیری بالایی نشان دادند، برای تکثیر dna جدایه­های منتخب به کار گرفته شدند. دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه­ای داده های حاصل، جدایه­ها را به سه گروه تقسیم نمود. اما هیچ ارتباط روشن و واضحی بین گروه­بندی خوشه ای و پراکنش جغرافیایی جدایه ها وجود نداشت. نتایج این مطالعه نشان داد که نشانگر issr نشانگر مناسبی برای بررسی تنوع ژنتیکی در جدایه­های g. graminis var. tritici می باشد.